Như các bạn đã biết, trong mạch điện thường sử dụng nhiều điện trở với vai trò chủ yếu là hạn chế dòng điện với trở kháng gần như cố định (có thay đổi nhưng rất ít). Nhưng còn với nhiệt điện trở (điện trở nhiệt) chức năng của chúng lại khác một chút, khi nhiệt độ thay đổi thì trở kháng (khả năng cản trở dòng điện) thay đổi một cách rõ rệt.
Nhờ đặc tính thay đổi điện trở một cách rõ rệt như vậy nên nhiệt điện trở được sử dụng trong các mạch điện với các vai trò như: cảm biến nhiêt, hạn chế dòng xung kích (ví dụ: hạn chế dòng khởi động máy)…
Phân loại nhiệt điện trở
Nếu coi mối quan hệ giữa trở kháng (R) và nhiệt độ là tuyến tính (tuy nhiên dãy tuyến tính khá hẹp) khi đó ta có thể xác định được lượng thay đổi trở kháng qua công thức:
ΔR = k. ΔT ( trong đó ΔR gọi là lượng thay đổi trở kháng, ΔT gọi là lượng thay đổi nhiệt độ, k là hằng số nhiệt điện trở).
Đối với các nhiệt điện trở dải nhiệt độ đo thông thường nằm trong khoảng -50 độ C tới + 150 độ C.
Trong thực tế chúng có nhiều loại khác nhau:
- Loại khi nhiệt độ tăng thì trở kháng lại giảm ta gọi loại này là nghịch nhiệt điện trở (trong tiếng Anh viết: negative temperature coefficient và ký hiệu NTC).
- Loại khi nhiệt độ tăng thì trở kháng tăng theo ta gọi là thuận nhiệt điện trở (trong tiếng Anh viết: positive temperature coefficient và ký hiệu là PTC).
Một số hình ảnh thực tế nhiệt điện trở bán ngoài thị trường.
Dưới đây là một số hình ảnh mẫu điện trở nhiệt đang được bày bán ở các cửa hàng linh kiện điện tử.
Ứng dụng thực tế của nhiệt điện trở
Như đã nói ở phần trên, nhiệt điện trở được sử dụng nhiều trong mạch điện tử, các mạch điện ấy trong thực tế có thể là: cảm biến nhiệt nồi cơm điện tử, cảm biến máy điều hòa nhiệt độ, cảm biến tủ lạnh, mạch bảo vệ quá nhiệt trong các bộ cấp nguồn điện, bảo vệ dòng xung kích nguồn,
Nhiệt điện trở được dùng làm cảm biến nhiệt trong các máy móc thiết bị, kiểm soát nhiệt độ và kiểm tra thiết bị gia đình, chẳng hạn như bếp cảm ứng, điện áp nồi hơi, nồi cơm điện, lò điện, bể khử trùng, lò vi sóng, lò nướng, ấm điện. Nhiệt độ đo lường và bù nhiệt các thiết bị tự động hóa văn phòng, chẳng hạn như máy in, máy photocopy, …Đo lường và kiểm tra nhiệt độ của ngành công nghiệp, y tế, bảo vệ môi trường, dự báo thời tiết, thiết bị chế biến thực phẩm, vv. Bảo vệ nhiệt độ pin và bộ sạc pin. Bù nhiệt vòng lặp thiết bị, mạch tích hợp, bộ dao động tinh thể và cặp nhiệt điện. Nó cũng được dùng trong phần mạch bảo vệ quá nhiệt trong các bộ cấp nguồn điện.
(Chú ý: nhiệt điện trở có nguyên tắc – cách thức hoạt động khác với nhiệt điện kế. Trong tiếng Anh gọi chúng bằng cụm từ thermal resistor.)
Điện trở nhiệt là loại điện trở có trở kháng của nó thay đổi một cách rõ rệt dưới tác dụng nhiệt, hơn hẳn so với các loại điện trở thông thường.
NT12 là một nhiệt điện trở NTC, sản xuất bằng cách sử dụng một sự kết hợp của gốm sứ và kỹ thuật bán dẫn, đóng gói đồng trục và bao bọc bằng thủy tinh tinh khiết đồng trục. NT12 có độ Ổn định, độ tin cậy cao, phạm vi trở kháng rộng: 0.1 ~ 5000KΩ, đóng gói thủy tinh, có thể hoạt động trong môi trường nhiệt độ cao và độ ẩm. Kích thước nhỏ, cảm ứng nhiệt nhanh, độ nhạy cao, vững chắc, thuận tiện cho việc lắp ráp tự động.
Nhiệt điện trở được dùng làm cảm biến nhiệt trong các máy móc thiết bị, kiểm soát nhiệt độ và kiểm tra thiết bị gia đình, chẳng hạn như bếp cảm ứng, điện áp nồi hơi, nồi cơm điện, lò điện, bể khử trùng, lò vi sóng, lò nướng, ấm điện. Nhiệt độ đo lường và bù nhiệt các thiết bị tự động hóa văn phòng, chẳng hạn như máy in, máy photocopy, …Đo lường và kiểm tra nhiệt độ của ngành công nghiệp, y tế, bảo vệ môi trường, dự báo thời tiết, thiết bị chế biến thực phẩm, vv. Bảo vệ nhiệt độ pin và bộ sạc pin. Bù nhiệt vòng lặp thiết bị, mạch tích hợp, bộ dao động tinh thể và cặp nhiệt điện. Nó cũng được dùng trong phần mạch bảo vệ quá nhiệt trong các bộ cấp nguồn điện.
